Hikikomori, Sessizce Hayatınızı Ele Geçirebilir! Dış Dünyadan Uzaklaşıyorsanız Dikkat!
Uzmanlar uyarıyor: Gençler arasında yaygınlaşan sosyal izolasyon davranışı psikolojik bir riske dönüşüyor.
Sosyalleşmekten kaçınıyor, evden çıkmıyor ve teknolojik cihazlarla vakit geçiriyorsanız, bu durum masum bir yalnızlık tercihi olmayabilir. Uzmanlara göre, özellikle gençler arasında artış gösteren hikikomori adı verilen sosyal izolasyon sorunu giderek daha fazla kişiyi etkisi altına alıyor.
Aylarca hatta yıllarca evden çıkmıyorlar
Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi’nden Uzman Klinik Psikolog Uluğ Çağrı Beyaz, hikikomoriyi “kişinin toplumsal yaşantıdan ciddi oranda çekilmesi ve sosyal etkileşimlerden kaçınması” olarak tanımlıyor. Japonca kökenli bu kavram, “içe kapanmak” anlamına geliyor ve özellikle 6 ay veya daha uzun süredir evden çıkmayan bireylerde gözleniyor.
Bu durum çoğunlukla ergenlik dönemindeki gençler ve 20-29 yaş arası erkek bireylerde yaygın. Hikikomori yaşayan bireyler; eğitim, iş ve sosyal sorumluluklarını yerine getiremiyor, yaşam kaliteleri ciddi şekilde düşüyor.
Belirtiler neler?
Psikolog Beyaz’a göre, hikikomorinin en yaygın belirtileri şunlar:
-
Uzun süreli sosyal izolasyon
-
Aile ve arkadaşlarla sınırlı iletişim
-
Gün içinde uyuyup gece boyunca uyanık kalma
-
Teknolojiye aşırı yönelme (internet, video oyunları)
-
Toplumsal beklentilere karşı ilgisizlik
Ayrıca, dış dünyadan tamamen kopma, insanlarla fiziksel teması reddetme ve odadan çıkmama da yaygın gözlemler arasında.
Sosyal baskılar ve başarısızlık hissi tetikleyici
Hikikomori’nin ortaya çıkmasında tek bir sebep yok. Psikolojik ve sosyokültürel faktörlerin birleşimi önemli bir rol oynuyor. Uluğ Çağrı Beyaz, “Travmatik utanç, okul veya kariyer başarısızlıkları, zorbalık, aşırı koruyucu aile yapısı ve sosyal anksiyete, bu sorunun gelişiminde etkili olabilir” diyor.
Toplumsal baskıların ve mükemmeliyetçi kültürlerin hikikomoriyi beslediğini belirten Beyaz, bu sorunun özellikle yüksek başarı beklentisinin olduğu ülkelerde daha sık görüldüğünü söylüyor.
Dijital bağımlılık hem sebep hem sonuç
Psikolog Beyaz, hikikomori ile teknoloji bağımlılığı arasında iki yönlü bir ilişki olduğunu vurguluyor. İnternet, oyunlar ve sosyal medya, kişinin gerçek dünyadan tamamen kopmasına zemin hazırlarken, bu izolasyon hali de dijital bağımlılığı daha da derinleştiriyor.
Bu döngü, zamanla bireyin sosyal becerilerini kaybetmesine, yüz yüze etkileşimlerde yoğun kaygı yaşamasına ve daha da içe kapanmasına neden olabiliyor.
Henüz spesifik bir tedavisi yok ama umut var
Hikikomori için henüz standart bir tedavi protokolü bulunmuyor. Ancak psikoterapi, aile destek programları, ev ziyaretleri ve bazı durumlarda ilaç tedavisi ile ilerleme sağlanabiliyor.
Uluğ Çağrı Beyaz, “Bilişsel davranışçı terapi gibi yaklaşımlar, aile içi iletişimin güçlendirilmesi ve bireyin küçük adımlarla sosyal yaşama entegre edilmesi bu sürecin önemli parçalarıdır.” açıklamasında bulundu.
Post modern yaşam izolasyonu artırıyor
Hikikomori vakalarının gelecekte artabileceği öngörülüyor. Beyaz’a göre, dijitalleşmenin hızlanması, bireyselleşmenin artması ve pandemi gibi küresel deneyimler sosyal izolasyonun normalleşmesine neden oldu. Bu da hikikomori gibi sorunların daha yaygın hale gelmesine zemin hazırlıyor.
Ancak erken farkındalık, toplumsal bilinçlenme ve psikolojik destek ile bu izolasyon döngüsünün kırılabileceğine dikkat çekiliyor.
